Sprawdź także: Wszystkie wpisy
Kategoria: Akademia bezpiecznej jazdy
Sprawdź także...
Co to jest jazda defensywna i jak wygląda kurs jazdy defensywnej?
Wchodząc na moją stronę internetową, widzą Państwo termin „jazda defensywna” odmieniany przez wszystkie przypadki. Co to jednak dokładnie jest, ten defensive driving? I kiedy zapisujemy się na szkolenie z jazdy defensywnej, czego powinniśmy oczekiwać? O tym w dzisiejszym wpisie.
Co to jest jazda defensywna?
Zacznijmy od definicji. Jazda defensywna (ang. defensive driving) to zbiór technik jazdy samochodem, których celem jest przewidywanie i zapobieganie niebezpiecznym sytuacjom drogowym. Głównymi narzędziami jazdy defensywnej są:
-
wnikliwa obserwacja drogi
-
precyzyjny dobór prędkości
-
świadomy dobór pozycji pojazdu na drodze
-
zestaw technik zwiększających nasz margines bezpieczeństwa w powtarzalnych, typowych sytuacjach drogowych.
Szkolenie z jazdy defensywnej odbywa się w zwykłym ruchu drogowym na drodze publicznej.
Techniki jazdy defensywnej stworzono w latach 50. XX w. w Wlk. Brytanii na potrzeby szkolenia kierowców pojazdów uprzywilejowanych. Od tego czasu są one rozwijane, głównie w Europie Zachodniej i USA. Obecnie, w krajach rozwiniętych jazda defensywna jest standardem w szkoleniu kierowców flotowych. Natomiast w Polsce pierwsze szkolenia z jazdy defensywnej pojawiły się na rynku w latach 2000. Obecnie w naszym kraju idea jazdy defensywnej jest już dość powszechnie znana w środowisku flotowym, ale wśród osób prywatnych wiedza na jej temat pozostaje niewielka.
Na jakich technikach skupia się szkolenie z jazdy defensywnej?
Podczas prowadzonych przeze mnie szkoleń z jazdy defensywnej kładę nacisk między innymi na następujące zagadnienia:
-
techniki obserwacji drogi oraz techniki przewidywania pozwalające wcześniej wykrywać sytuacje grożące kolizją
-
utrzymywanie właściwego odstępu od poprzedzających pojazdów (m.in. zasada 3 sekund)
-
zabezpieczanie się przed ryzykownymi sytuacjami poprzez utrzymywanie właściwej pozycji, prędkości i biegu oraz tworzenie „bańki” wolnej przestrzeni wokół pojazdu
-
dostosowanie prędkości do dostępnej widoczności w warunkach miejskich i pozamiejskich
-
tor jazdy i techniki ustawiania pojazdu na jezdni w różnych sytuacjach
-
techniki prawidłowego i użytecznego dla innych sygnalizowania
-
taktyka jazdy miejskiej: korzystanie z cykli sygnalizacji świetlnej, jazda w gęstym ruchu
-
taktyka jazdy pozamiejskiej i autostradowej
-
technika jazdy (hamowanie, rozpędzanie, zmiana biegów, praca rąk na kierownicy, pozycja za kierownicą) w warunkach realnego ruchu drogowego.
Dlaczego doskonalenie techniki jazdy w zwykłym ruchu drogowym ma sens?
Wiele osób w naszym kraju uważa, że jedyna wartościowa forma doskonalenia techniki jazdy to ćwiczenia na płycie poślizgowej. Należy jednak pamiętać, że według statystyk bezpieczeństwa ruchu drogowego zaledwie w ok. 20% wypadków dochodzi do utraty kontroli nad pojazdem, w tym poślizgu, wypadnięcia z drogi lub uderzenia w przeszkodę. Ogromna większość zdarzeń drogowych (około trzy czwarte) wiąże się z wymuszeniami pierwszeństwa, niezachowaniem odstępu, potrąceniami pieszych, nieprzestrzeganiem przepisów, itp. Szkolenie prowadzone na płycie poślizgowej, nawet bardzo dobrej jakości, takim zdarzeniom nie jest w stanie zapobiec. Jedynym miejscem, gdzie można ćwiczyć unikanie tego rodzaju sytuacji, jest zwykły ruch drogowy.
Co powinno być celem szkolenia z jazdy defensywnej
Wbrew popularnym poglądom, celem szkolenia z jazdy defensywnej (a także jakiegokolwiek innego szkolenia z bezpiecznej jazdy samochodem) nie powinno być ani „zwiększenie świadomości” kursanta, ani podwyższenie jego umiejętności. Na pozór brzmi to absurdalnie, ale przez ostatnie 70 lat prowadzenia badań na ten temat nie dowiedziono, że wyższe umiejętności czy większa wiedza same w sobie przekładają się na mniejsze ryzyko wypadku. Kluczem do obniżenia ryzyka wypadku jest dopiero skuteczna zmiana codziennych zachowań kierowcy na drodze, na przykład jeżdżenie z większym odstępem od poprzedzającego pojazdu, rozwijanie niższych prędkości, czy przestrzeganie przepisów ruchu drogowego. Co nam bowiem z tego, że dana osoba wie, że nie powinna czegoś robić (np. wyprzedzać na przejściu dla pieszych), jeśli mimo wszystko to robi? Natura ludzka powoduje również, że paradoksalnie także wyższe umiejętności często wręcz zwiększają ryzyko kolizji, bo wywołują u kierowców nadmierną pewność siebie za kierownicą i pokusę, aby naginać granice bezpieczeństwa. Z drugiej strony, jeśli ktoś za kierownicą zachowuje się prawidłowo, to nie robi nam większej różnicy, czy stoją za tym wyższe umiejętności lub większa wiedza.
Podsumowując, celem, który powinien przyświecać trenerowi, powinno być doprowadzenie do tego aby po kursie jazdy defensywnej uczestnik zaczął na co dzień inaczej zachowywać się za kierownicą. Zwiększenie jego wiedzy lub umiejętności są tylko narzędziami służącymi do osiągnięcia tego celu, ale nie celem samym w sobie.
Jak powinno wyglądać szkolenie praktyczne z jazdy defensywnej, a jak nie powinno ono wyglądać?
Nauka jazdy defensywnej podlega takim samym prawidłowościom, jak trening każdej innej złożonej umiejętności - jak np. gra na instrumencie lub dowolna dyscyplina sportu. Dlatego podobnie jak podczas nauki gry na fortepianie lub na treningu koszykówki, również szkolenie z jazdy defensywnej powinno zawierać konkretne, zaplanowane przez trenera i wielokrotnie powtarzane ćwiczenia praktyczne. Tylko takie podejście pozwala uczestnikom zrozumieć, na czym polegają poszczególne techniki jazdy defensywnej i te techniki opanować.
Ponadto, szkolenie powinno skupiać się na tym, co uczestnik może za kierownicą robić inaczej (lepiej) niż dotąd. Nie powinno natomiast mieć formy egzaminu, na którym wytykamy kursantowi błędy. Dlaczego?
-
Przyłapanie kogoś na tym, że się pomylił, nic nie wnosi. Jesteśmy ludźmi, w związku z tym wszyscy popełniamy błędy i wytknięcie komuś tego faktu tego nie zmieni - dalej będziemy je popełniać. Dotyczy to również trenera prowadzącego szkolenie: gdyby kursant zamienił się z trenerem miejscami, również prędzej czy później byłby w stanie zauważyć u tego ostatniego jakąś pomyłkę, i również nie dałoby nam to informacji o tym, czy trener jeździ dobrze, czy źle, ani nie pozwoliłoby niczego w jego jeździe poprawić.
-
Takie podejście nie pozwala na przekazanie kursantowi wiedzy, której on dotąd nie miał. W najlepszym przypadku moglibyśmy w ten sposób doprowadzić do tego, że uczestnik szkolenia bezbłędnie wykona rzeczy, które i tak były mu wcześniej znane. U większości osób nie uda się jednak nawet to, bo podejście „egzaminacyjne" zwykle powoduje też u kursanta przyjęcie postawy obronnej i odrzucenie treści przekazywanych przez trenera.
-
Jest również istotne, aby trener na bieżąco przekazywał uczestnikowi informację zwrotną. Jeśli instruktor przez pół szkolenia siedzi w milczeniu i ogranicza się do notowania błędów kursanta, jest to bezproduktywne marnowanie czasu, za który zapłaciliśmy jako klienci.
-
Posługując się wspomnianą analogią do treningu koszykówki, zastanówmy się, czy bylibyśmy w stanie nauczyć kogoś tej dyscypliny, razem z jej taktyką, techniką, przygotowaniem mentalnym, motorycznym oraz znajomością przepisów, wyłącznie wytykając naszemu podopiecznemu błędy?
Kurs jazdy defensywnej nie powinien też być pogadanką wygłaszaną przez trenera w samochodzie. Szkolenie nie służy bowiem temu, aby trener popisywał się swoją wiedzą przed kursantem, ale aby kursant zrozumiał i przećwiczył określone techniki prowadzenia samochodu.
Kurs jazdy defensywnej to nie tylko praktyka, ale też teoria i materiały szkoleniowe
Ćwiczenia praktyczne są najważniejszym elementem każdego kursu jazdy defensywnej. Jednak w przypadku klientów flotowych szkolenie powinno objąć nie tylko praktykę, ale też grupowe zajęcia teoretyczne. Wprowadzenie teoretyczne pomaga zrozumieć założenia i co bardziej skomplikowane koncepty związane z jazdą defensywną. Dzięki temu podczas jazd nie musimy już zużywać czasu na omawianie najtrudniejszych zagadnień. Dodatkowo obecność grupy wzmacnia siłę oddziaływania i wiarygodność przekazywanych treści.
Dobrym pomysłem jest również przekazanie uczestnikom podczas szkoleń dodatkowych materiałów szkoleniowych. Mogą one mieć formę broszur, e-learningu lub webinarów.
W Polsce i na świecie wydano też co najmniej kilka dobrych książek na temat jazdy defensywnej. Jeśli jazdy defensywnej uczymy się prywatnie, sami dla siebie, warto się z przynajmniej niektórymi z nich zapoznać. Znakomicie uzupełnią one szkolenie praktyczne.
Czy jazdy defensywnej łatwo się nauczyć?
Niektóre techniki jazdy defensywnej okazują się oczywiste, gdy zostaną wyjaśnione przez instruktora. Niektóre jednak wymagają znacznej ilości własnej praktyki. Między innymi dlatego uczestnicy moich szkoleń zawsze otrzymują pisemną informację zwrotną ze szkolenia oraz listę zagadnień, nad którymi powinni dalej pracować.
Jakie korzyści przynosi jazda defensywna?
Ambitny kierowca, samodzielnie rozwijający swoje umiejętności, po serii szkoleń z jazdy defensywnej i samodzielnym treningu jest w stanie obniżyć ryzyko wypadku nawet o 70-80%. Natomiast w typowej flocie samochodów firmowych aż tak spektakularnych wyników raczej nie osiągniemy. Wynika to choćby ze zróżnicowanego poziomu motywacji i doświadczenia poszczególnych kierowców. Realnie można założyć, że wdrożenie programu szkoleń z jazdy defensywnej pozwoli na obniżenie szkodowości o około 20-30%.
Produktem ubocznym dobrze przeprowadzonego szkolenia z jazdy defensywnej jest też spadek zużycia paliwa, zwykle o około 10%-20%. Wynika to z faktu, że jazda defensywna ma z ecodrivingiem wiele punktów wspólnych, i ucząc się jeździć defensywnie, automatycznie uczymy się też nie marnować paliwa.
Najpopularniejsze
Akademia bezpiecznej jazdy
Co to jest jazda defensywna
Zasada 3 sekund
Doskonalenie techniki jazdy a coaching kierowców
Technika jazdy – zima
Bezpieczna jazda – słownik
Doskonalenie techniki jazdy samodzielnie
Defensive driving coach Poland
Płynność jazdy
Szkolenia dla instruktorów
Trenerjazdy.pl
Obniżenie ryzyka wypadków drogowych przez kursy jazdy defensywnej i nowoczesne doradztwo. Usługi dla firm i klientów indywidualnych w całej Polsce. Wystawiam faktury VAT.
+48 668 193 668
wojciech.szajnert@trenerjazdy.pl
ZAPRASZAM DO KONTAKTU PRZEZ FORMULARZ:
Copyright 2024 Trenerjazdy.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.
